Açık havada birlikte olmayı anımsamak gerekiyor. Ormanın keyfi ve zorlukları, Permakamp yerleşkesindeki yenilikler; hepsini yavaş yavaş deneyimliyoruz birlikte. Öyle aceleye gelmeyecek, sakince tadına varılacak bir süreç bu. Her zaman olduğu gibi günümüzü bir ürün çıkarmaya odaklanmadan, süreci önemseyerek tasarlıyoruz, Serbest Gezen çocuklar ekibi olarak. Bu tam olarak ne demek? Yani hem doğanın mevsimsel döngüsünü hem de Permakamp arazisinin günlük işlerini takip ediyoruz. Ekim ve Kasım aylarında hem günlük arazi işlerine girişiyoruz, hem de su elementiyle ilgili çalışmalara başlıyoruz. Çocuklarla beraber, oyun alanının yeniden yapılandırılması, açık sınıf uygulamamızda kullandıkları kitapların korunduğu kitaplığın tasarımı, odun ve kuru dal hasadı, tohum toplarının hazırlanması gibi kış hazırlıklarını ve düzenlemelerini de birlikte yürütüyoruz. Ancak bunların hepsi uzun soluklu işler. Serbest Gezen Çocuklar Programı kapsamında Permakamp’a gelen tüm okullar, bu çalışmaların bir ucundan tutuyorlar. Yani bir grup öğrencinin başlattığı çalışmayı bir başka grup öğrenci sürdürüyor ve çalışmayı nihayetlendiren çocuklar da yine farklı olabiliyor. Amacımız bir gün içinde bir kitaplık yapıp bitirmek değil; çocukların katılımı ve kazandıkları deneyim çok daha kıymetli. Bir aleti güvenli kullanmayı öğrenmek bile başlı başına uzun bir zaman. Dolayısıyla bir yapı çalışmasına başladığımızda niyetimiz yapıyı birlikte çalıştığımız çocukların becerileri doğrultusunda ilerletmek. Aynı şekilde bahçe işlerinde çalışırken de bir çiftliğin gündelik rutinini deneyimlemelerini önemsiyoruz.
Güne aramıza yeni katılan tavuklarımızı ziyaret ederek başlıyoruz. Taze yeşillikler, çimlendirilmiş arpa ve buğdayla besliyoruz tavukları. Bunu yaparken elimizde tuttuğumuz çimlenmiş arpanın köküne ve filizlenmekte olan yeşiline bakıyoruz birlikte. Topraksız sadece suda büyümek nasıl bir şey, onu konuşuyoruz. Ardından yemliklere koyacağımız buğdayı, arpayı elimize alıp inceliyoruz. “Hangisi buğday, hangisi arpa avucumuzdaki tohumların? Bu tohumlar nereden gelmiş? Bu tohumlardan üreyen şeyleri biz de yiyor muyuz? Kümesin zemininde neden talaş var? Tavukların suyuna neden sirke koyuyoruz?” Konuşuyoruz da konuşuyoruz. Gidip follukta yumurta var mı diye bakıyoruz. Tavukların peşinden neşe içinde koşup bir ikisini kucağımıza alıyoruz. Sonra bir bakmışız ki zaman akıp gitmiş. Sanki tüm günü kümeste tavuklarla geçirmişiz gibi; oysa ki bizim ve tavukların besin zincirinden, bakterilerden, mantarlardan, bitkilerin kök ve gövdelerinden, tohumlardan bahsettiğimiz, elle tutarak ve deneyimleyerek öğrendiğimiz uzun bir süreç bu.
Biz tavuklar aracılığı ile daldan dala atlayarak konuşurken, bu esnada mutfak ekibi öğle yemeğimizi hazırlıyor. Bir Permakamp klasiği olan bol sebzeli mercimek çorbamızla çok gurur duyuyoruz J İçinde yok yok. Tarifini çocuklardan alabilirsiniz. Ekim ve Kasım aylarında öğle yemeklerimiz bu aykinden farklıydı. Ekim ayında sebze soslu ve yoğurtlu makarna, Kasım ayında ise pazılı, pırasalı patatesli ve peynirli börekler yaptılar. Mutfak çalışması esnasında mevsimlik sebzelere çok önem veriyoruz. Mevsimine uygun ve yerel üreticinin alın teri olan temiz gıdalar bizler için çok değerli; zaten bu yüzden Permakamp bir tüketici kooperatifi ve bir gıda topluluğu. Ambarımız aracılığı ile pek çok küçük üreticiyi destekliyoruz ve sağlıklı gıdayı ambarımızda bulunduruyoruz. Taze sebzeler hariç mutfakta kullanılan ürünler hep ambardan geliyor. Ayrıca öğleden sonraları gerçekleşen mutfak atölyelerinde kilerimiz için çalışıyor çocuklar. Kendi yiyecekleri yoğurdu mayalıyor, elma ve ayva marmeladı yapıyorlar. Kasım ayında da turşu yapmaya başladılar.
Atölyeler sonrası öğle yemeği öncesi, açık sınıf çalışması zamanı. Öğretmenler ve çocuklar dilerlerse Permakamp kitaplığından faydalanıyorlar, dilerlerse kendi çalışmalarını yürütüyorlar bu zaman diliminde. Neden açık sınıf çalışması çok önemli? Öncelikle öğretmenlerin bu aktif, deneyerek ve görerek öğrenme sürecine iştirak etmeleri çok kıymetli. Ayrıca temiz havada geçirilen zaman çocukların konsantre bir şekilde öğrenmeleri için çok önemli bir altlık oluşturuyor. Permakamp arazisinde karşılaştıkları pek çok şeyle ilgili kitaplar kütüphanemizde mevcut. Açık sınıf, dokundukları, gözledikleri şeylerle ilgili okuma ve biraz üzerine konuşma zamanı. Ama kimi zaman bu çalışmalar başka güzelliklere de evirilebiliyor. Mesela öğretmenlerden biri açık sınıf çalışmasında çocuklara çevreden topladığı sazlarla örgü örmeyi öğretiyor. İşte tam da bunu içeriyor açık sınıf çalışması: öğretmenin çevreden faydalanarak öğrencilerine bilgi ve deneyim aktarmasını.
Öğle yemeği zamanı orman yürüyüşüne giden ekip de aramıza katılıyor. Birlikte önce yemek sonra oyun zamanı yapıyoruz. Yemeklerini yiyip oyun oynamak için bir saatleri oluyor. Öğle yemeğinin ardından orman yürüyüşüne giden ekip günün kalanını Permakamp’ta geçiriyor, sabah atölyelere katılmış olanlarsa ormana yürüyüşüne çıkıyor. Günü her hava koşulunda açık havada geçiriyoruz çoğunlukla. Yağmur ve soğuk kaçındığımız şeyler değil, aksine oyun arkadaşlarımız. Yağmurluklarımız, bizi sıcak tutan içliklerimiz, yağmur pantolonlarımız ve çizmelerimiz olduğu sürece, çamur ve yağmur birer neşe kaynağı. Gelecek yazılarımda, bu buluşmalarda yaşadığımız, yaşayacağımız bir dolu güzel anımızı zorluklarıyla beraber paylaşmaya devam edeceğim. Bu defalık geçtiğimiz iki ayı özetlemek ve biraz da sürecimizi anımsatmak istedim.
Güneş Savaş
